David L. Filips: NATO duhet ta ftojë Shqipërinë për anëtarësim

"NATO duhet të ftojë Shqipërinë që të aderojë pranë aleancës". Kështu deklaroi dje pasdite, David L. Filips, drejtuesi i Komitetit Kombëtar për Politikën e Jashtme amerikane gjatë prezantimit të raportit mbi progresin e reformave të Shqipërisë.Raporti i paraqitur titullohet "Shqipëria, një shtet i brishtë me partner të besueshëm ndërkombëtar". Ky raport analizon reformat dhe rezultatet e qeverisë shqiptare, të cilat, sipas tij, mundësojnë anëtarësimin e saj në NATO. Ai ka qenë i ftuar në Tiranë nga shoqata shqiptare e Atlantikut, që drejtohet nga deputeti Arjan Starova. "Duke vlerësuar progresin e arritur gjatë këtyre 30 muajve, sugjerojmë që NATO ta ftojë Shqipërinë të aderojë në aleancë nëpërmjet Samitit të Bukureshtit në prill të 2008-ës. Së bashku me vendet e NATO-s, Shqipëria ofron kushte të favorshme, duke bërë pjesë si faktor stabiliteti në vendet e Evropës Juglindore, në momentin kur rajoni përgatitet të përballet me rajonin e Kosovës", thuhet në raportin e paraqitur nga Filips. Ai ka vlerësuar progresin e bërë nga ana e Kroacisë dhe Shqipërisë, duke bërë të ditur se Maqedonia ndodhet më prapa në krahasim me dy vendet e tjera të Kartës së Adriatikut. Sipas tij, do të ishte mirë që tre vendet e A3-it, Shqipëria, Kroacia dhe Maqedonia të merrnin njëherësh ftesën nga Samiti i Bukureshtit, por progresi i vendeve nuk mund të pengojë në marrjen e ftesës dhe në mënyrë të veçantë të këtyre shteteve. "Marrja e ftesës nga ana e Shqipërisë do të ndihmonte NATO-n që të forconte pozitat e saj në Evropën Juglindore. Shqipëria ka nevojë për NATO-n dhe NATO-ja ka nevojë për Shqipërinë", deklaroi për median Filips. Ndërsa raporti i paraqitur thekson dhe një veçori, apo një arsye më shumë se pse Shqipëria duhet të pranohet në aleancën më të madhe ushtarake. Pranimi i Shqipërisë në të njëjtën kohë mund të shërbejë si një sinjal pozitiv për vendet e tjera që kanë besime të ndryshme dhe vende multietnike me popullsi myslimane", thuhet në raportin e paraqitur. Ndërsa ky raport nuk rekomandon të njëjtën gjë edhe për BE-në për këtë periudhë. "Për të mbështetur vazhdimësinë e progresit të reformave të Shqipërisë, raporti propozon mbështetjen suplementare nga NATO dhe BE-ja. Për t'u bërë një anëtar i BE-së është një proces i gjatë dhe i vështirë, është një objekt i realizuar për afatgjatë. Perspektiva e vullneti i vendosur i të gjitha vendeve të BE-së do të ndihmojë që të pranojë angazhimet për arritjet e standardeve ndërkombëtare e do të rigarantonte vendet e NATO-s që janë të interesuara për ndjekjen e këtij procesi", thuhet në dokumentin prej rreth 30 faqesh. Raporti e cilëson si mjaft pozitiv rotacionin paqësor të pushtetit të ndodhur me zgjedhjet parlamentar të vitit 2005. "Pavarësisht problemeve teknike që u vërejtën në zgjedhjet lokale të vitit 2007, si dhe zgjedhja e presidentit në korrik të vitit 2007, ishin gjithashtu një gur i rëndësishëm në zhvillimin demokratik të Shqipërisë", thuhet në raport. Ndërsa për çështjen e ekonomisë në vend, theksohet se problem mbetet ekonomia informale. "Ekonomia informale zë ende një vend të rëndësishëm, duke përbërë 24-28% të PPB-së. Titujt e pamjaftueshëm të pronësisë kanë dobësuar përpjekjet për krijimin e një tregu të besueshëm të pronave. Dhe nuk ka ndonjë planifikim për adresimin e problemit mbi qartësimin dhe sigurimin e të drejtave të pronësisë. Numri i shqiptarëve që jetojnë në varfëri ekstreme (më pak se 1 USD në ditë, ra nga 5% në 2002 në rreth 3.5% në 2005. Numri i njerëzve që jetojnë në varfëri (më pak se 2 USD në ditë) ra nga 25.4% në 2002, në 18.5% në 2005. Në 2002, papunësia e grave ishte 19.1% dhe 13.6% për burrat. Ndërsa papunësia totale për 9 muajt e parë të 2007-ës ishte 13.2%", thuhet në raport.

Qëndrimet e raportit

1. Anëtarësimi i Shqipërisë në NATO ofron përfitime për Aleancën, duke zgjeruar zonën e stabilitetit në Evropën Juglindore, në një kohë kur rajoni është duke iu përshtatur Pavarësisë së Kosovës.
   

2. Qeveria shqiptare hedh poshtë idenë e "Shqipërisë së Madhe", që përfshin Shqipërinë, Kosovën dhe shqiptarët e Maqedonisë dhe Malit të Zi. Ajo ka rikonfirmuar në mënyrë të përsëritur mbështetjen e saj për ruajtjen e kufijve ndërkombëtarë në Ballkan, përfshirë Kosovën.
   

3. Anëtarësimi i Shqipërisë në NATO do të ishte një sinjal i mirë për vendet e tjera me popullsi myslimane, që kanë diversitet fetar dhe popullsi multietnike.
   

4. Bashkimi Evropian dhe NATO duhet të sigurojë asistencë shtesë në mbështetje të vazhdimit të progresit të reformave në Shqipëri. Megjithëse, Shqipëria nuk i mbush kushtet për anëtarësim në BE këtë radhë.
   

5. Anëtarësimi në BE do të jetë një proces i gjatë dhe i vështirë, i realizueshëm, por një objektiv i largët.
   

6. Perspektiva për anëtarësim në BE do të ndihmojë që Shqipëria të garantojë angazhimin e vazhdueshme për përmbushjen e standardeve evropiane, dhe do të risigurojë vendet e NATO-s, që janë të shqetësuara për një kthim të mundshëm mbrapa.
   

7. Marrëdhëniet e fqinjësisë së mire janë një kriter i rëndësishëm për anëtarësimin në NATO. Qeveria shqiptare është një mbështetëse e fuqishme e pavarësisë së Kosovës dhe ka luajtur një rol të dobishëm në inkurajimin e moderimit mes liderëve politikë kosovarë dhe ka mbështetur përpjekjet e NATO-s dhe komunitetit ndërkombëtar në nxitjen e stabilitetit.
   

8. Ekonomia informale zë ende një vend të rëndësishëm, duke përbërë 24-28% të PPB-së. Titujt e pamjaftueshëm të pronësisë kanë dobësuar përpjekjet për krijimin e një tregu të besueshëm të pronave. Dhe nuk ka ndonjë planifikim për adresimin e problemit mbi qartësimin dhe sigurimin e të drejtave të pronësisë.
   

9. Në lidhje me reformën juridike, qeveria e Shqipërisë ka rritur besimin e njerëzve në sistemin gjyqësor, duke miratuar një legjislacion që përkrah një sistem gjyqësor të pavarur, duke forcuar kontrollet dhe ekuilibrin ndërmjet degëve të qeverisë. Vendimet gjyqësore tani publikohen për të rritur përgjegjësinë.
   

10. Megjithëse kushtet e punës për gjykatësit janë përmirësuar dhe rekrutimi i gjyqtarëve të rinj bazohet në meritë, Shqipëria ka ende nevojë të përmirësojë cilësinë e prokurorëve publikë dhe të sigurojë zbatim të plotë të vendimeve gjyqësore. Një bashkëpunim më i madh mes qeverisë së Shqipërisë dhe partive të opozitës do ta ndihmojë Shqipërinë të arrijë objektivin e saj për reformë të plotë të sistemit gjyqësor.
    

11. Shqipëria ka qenë historikisht një pikë tranziti për heorinën, kokainën dhe kanabisin e rritur në vend, por kjo situatë është përmirësuar si pasojë e përforcimit të ligjeve dhe rritjes së bashkëpunimit me autoritet ndërkombëtare. Të gjitha këto zhvillime tregojnë një progres të konsiderueshëm, por - sipas informacioneve që GOA zotëron - trafikimi është një problem që kryhet në bashkëpunim me zyrtarë të korruptuar. Plani anti-trafikim i GOA-s ka përfunduar dhe nuk është ripërtërirë.
    

Uashington, Mediu takohet me Gejt dhe Negroponten

Ministri i Mbrojtjes, Fatmir Mediu, gjatë vizitës zyrtare në SHBA ka marrë mbështetjen e Departamentit Amerikan për Anëtarësimin në NATO. Mediu së bashku me homologët e tij të vendeve të Ballkanit, të Maqedonisë dhe Kroacisë, që përfshihen në vendet e Kartës së Adriatikut (A 3). Sipas "Zërit të Amerikës", ministri Mediu u prit dje nga sekretari amerikan i Mbrojtjes, Robet Gejts. Më pas mësohet se Mediu është takuar edhe me nënsekretarin e Shtetit amerikan, Negroponte. Në këto takime mësohet se ministri shqiptar i Mbrojtjes ka marrë mbështetjen e plotë të shtetit amerikan për anëtarësimin e Shqipërisë në NATO, ku në muajin prill mbahet Samiti i Aleancës në Bukuresht të Rumanisë. Tre ministrat e Mbrojtjes do të miratojnë një deklaratë të përbashkët për bashkëpunimin e suksesshëm në kuadër të SHBA-ve - Karta e Adriatikut. Njëra prej temave për të cilën do të bisedohet gjatë vizitës janë edhe të arriturat e forcave të armatosura, të domosdoshme për anëtarësim në NATO, stërvitjet e përbashkëta, pjesëmarrjen në misionin ISAF në Afganistan.

Kush është David L. Filips

David L. Phillips, drejtor i Komitetit Kombëtar për Politikën e Jashtme amerikane, ka punuar si Këshilltar i lartë në Departamentin e Shtetit të SHBA-ve dhe në sekretariatin e Kombeve të Bashkuara, si dhe ka mbajtur një sërë postesh të rëndësishme akademike në universitete të njohura të botës. Ai është autor i shumë librave dhe raporteve politike, si dhe i mbi 100 artikujve, në gazeta si: “New York Times”, “Wall Street Journal”, “Finnacial Times”, “International Herald Tribune” and “Foreing Affairs”.

Marrë nga gazeta “Panorama”, Tiranë