Sfidat e radhës për Shqipërinë

Trazhgim Sokolaj/TIRANE

- Shqipëria e kaloi në muajin korrik një prej momenteve më të rëndësishme dhe provave më të forta të parashikuara për këtë vit. Zgjedhja e Presidentit të Republikës erdhi si pasojë e një marifeti autokton shqiptaro-parlamentar por që gjithsesi shpëtoi vendin nga ajo që të gjithë faktorët seriozë kishin kërkuar të mos ndodhte: Zgjedhjet e Parakohshme. Të gjithë përfaqësuesit e BE, KE, SHBA dhe NATO-s fillimisht artikulonin se zgjedhja e Presidentit duhej të ishte kushtetuese mirëpo klasa politike shqiptare e cila nuk po jepte shenja dialogu deri në tejkalim të afateve ligjore e kushtetuese, u përball kësaj here me mesazhin e qartë: të shmangeshin zgjedhjet. Tani ky problem ka kaluar, pavarësisht moralit të diskutueshëm që përmban zgjidhja e tij. Sfida të tjera presin Shqipërinë dhe shqiptarët brenda këtij viti por më së shumti vitin e ardhshëm. Më së shumti duket se këto sfida, lidhen me Presidentin e ri të shqiptarëve dhe me kreun e Ekzekutivit.

Ashtu si organet e Bashkimit Europian dhe KE-së do të japin vlerësimet e tyre lidhur e MSA-në e nënshkruar me Shqipërinë, edhe Organizata e Atlantikut Verior, NATO, ku Shqipëria aspiron të anëtarësohet, do të marrë një vendim në Samitin e Bukureshtit që mbahet në pranverë 2008. Askush nuk e di cili do të jetë vendimi edhe pse është e qartë dhe e sigurt se ai do të jetë në përputhje me nivelin deri ku Shqipëria i ka plotësuar kërkesat që i janë bërë dhe jo vetëm kaq. NATO vendos në bazë të votës së 27 vendeve anëtare dhe natyrisht numri i votave pro anëtarësimit të Shqipërisë varet dukshëm edhe nga raportet e vendit tonë me secilin nga këto vende. Gjithçka do të dështonte nëse vetëm një anëtar i NATO-s, vendos veton. Politika e Tiranës përpiqet ti marrë me optimizëm gjithë mesazhet që vijnë nga Brukseli. Por është e qartë se kërkesat që duhet të plotësohen janë jo vetëm të shumta por edhe të vështira. Pikësëpari, NATO nuk është e interesuar për anëtarë të cilët nuk mund të kontribuojnë në ndërtimin dhe ruajtjen e paqes. Për këtë kërkohet veç të tjerave edhe stabilitet politik, funksionimi i zgjedhjeve, qëndrueshmëri e ekonomisë, funksionim dhe pavarësi e drejtësisë dhe policisë, ushtri e modernizuar dhe e demokratizuar dhe e bashkëveprueshme me forcat e NATO-s.
Është e qartë se kriza e dukshme energjitike në kulmin e sezonit turistik por edhe ndonjë “incident” Qeveri-Biznes, kanë krijuar në perceptim të errët për gjendjen e biznesit në Shqipëri.
Sistemi i drejtësisë cilësohet nga të gjitha testimet dhe sondazhet si sektori më i korruptuari në vend dhe paraqet ende një impakt negativ në jetën e qytetarëve.
Stabiliteti politik i ka munguar Shqipërisë gjatë vitit të fundit edhe pse tani në muajin gusht, kur politikanët po kalojnë pushimet e verës ngjan sikur ka rënë paqja.
Për të gjitha këto, Shqipëria ka marrë kritika të ashpra prej ndërkombëtarëve sa herë ka qenë rasti.
Sektori ku vlerësohet se janë bërë reforma të qëndrueshme edhe është arritur shumë drejt standardeve të NATO-s, është mbrojtja. Reforma në Forcat e Armatosura është vlerësuar dukshëm por edhe këtu ka probleme, mjetet, pajisjet dhe sistemet ushtarake që Shqipëria ka aktualisht nuk mund të ndërveprojnë as në komunikim me mjetet e NATO-s edhe nëse trupat e FA-ve shqiptare kanë arritur atë standard.
Nga ana tjetër edhe dy vende të tjera ballkanike këkrojnë të anëtarësohen në NATO, Maqedonia dhe Kroacia. Kjo e fundit duket të ketë bërë përparim të dukshëm dhe një krahasim me Shqipërinë do të kishte pasoja dëshpëruese.
Presidenti i Republikës është Komandant i Përgjithshëm i Forcave të Armatosura në Shqipëri Së fundi ai ka marrë një rol protagonisti edhe në reformën e pritshme në Prokurorinë e Përgjithshme, institucion super i fuqishëm sipas ligjit shqiptar në fushën e ndjekjes penale. Bamir Topi gjithashtu po zhvillon një aktivitet intensiv në drejtim të vendosjes së kontakteve dhe dialogut me gjithë klasën politike shqiptare. Ai gjithashtu ka për kompetencë të dekretojë ligjet që pritet të hartohen lidhur me Reformën Zgjedhore, një pikë mjaft e kritikuar për Shqipërinë. A do të mundet ai të japë kontributin e tij në fushat ku ai e ka impaktin të sigurt?
Është e paqartë. Publiku duket sikur ka besim tek Bamir Topi, së paku sipas sondazheve. Edhe politika duket e është tërhequr tanimë nga akuzat për mënyrën e zgjedhjes së tij. Presidenti i Shqipërisë duket se përballet me të njëjtat sfida që përballet edhe vendi i tij. Është e qartë se ajo që do të ndodhë do të peshojë më së shumti në supet e Bamir Topit dhe kreut të Partisë ku ai ishte anëtar derisa mori funksionin e Presidentit. Kreu i Shtetit, i cili deri më tani nuk njihet të ketë përvoja të gjata në drejtim apo në menaxhim tanimë përballet edhe me një sfide tjetër përballë të cilës e vënë të gjithë: Sa i pavarur do të jetë ai si Kryetar Shteti nga Sali Berisha? Ndërkombëtarët kërkojnë reforma të besueshme, transparente dhe të menduara mirë dhe ajo ndryshime që kanë në thelb qëllimin për të frikësuar, trembur apo ndëshkuar kundërshtarët. Nuk kam dëgjuar përshembull, ndonjë ndërkombëtar, edhe pse nuk është e nevojshme ti dëgjojmë pa fund, që të thotë se dosjet e vitit 1997 duhet të hapen. Policia shqiptare tani ndodhet në një angazhim total. Ok, jam dakord që të vendoset drejtësi, por aman, në rrugët e Shqipërisë po bëhet nami, vdesin mesatarisht dy veta në çdo ditë. Ok edhe që kjo nuk është vetëm përgjegjësi e policisë, por gjithsesi policia ka ndikimin e saj. Gjithë të tjerat kanë të bëjnë me mirëqenien, ëndrrën tonë për të shkuar në Europë por para së gjithash, a nuk kemi të drejtë të jetojmë dhe a nuk e ka për detyrë ky shtet të na garantojë jetën në maksimum si një nga të drejtat elementare të njeriut? Edhe rrugët kanë të bëjnë me hyrjen në BE ose në NATO, po, po, europianët apo ndërkombëtar nuk do të qenë të interesuar për një vend i cili nuk ka rrugë ku të kalojnë njësitë ndërkombëtare në rast të një ndërhyrje apo operacioni ushtarak në Ballkan.