Kushtet për anëtarësimin në NATO, Shqipëria asgjëson lëndët kimike

Trazhgim Sokolaj/ TIRANE
“Një hap tjetër më pranë NATO-s”. Kjo është fjalia me të cilën Ministria e Mbrojtjes në Tiranë e perkufizoi përfundimin e procesit të shkatërrimit të armëve dhe agjentëve kimikë në të gjithë vendin. “Republika e Shqipërisë arriti të shkatërrojë armët dhe agjentët kimikë tepër të rrezikshëm për popullsinë duke ruajtur një ambient të sigurt. Sot ne deklarojmë se me shkatërrimin e tyre, vendin e bëjmë më të sigurtë dhe njëkohësisht realizojmë detyrën për arritjen e standardeve të kërkuara nga NATO”, u shpreh zv/ministri i Mbrojtjes Petrit Karabina në konferencë shtypi. Konventa e Ndalimit të Armëve Kimike është firmosur në vitin 1993 dhe është ratifikuar brenda të njëjtit vit. Ajo ka hyrë në fuqi më 29 prill të vitit 1997. Sipas Ministrisë së Mbrojtjes, aktualisht në këtë organizatë janë të anëtarësuar 182 shtete dhe Shqipëria është i pari dhe i vetmi vend anëtar që realizoi detyrimin e Konventës sipas standardeve. Ministria e Mbrojtjes deklaroi se realizimi me sukses i këtij projekti të rëndësishëm dhe të vështirë, i dedikohet bashkëpunimit të shkëlqyer të stafit të Ministrisë së Mbrojtjes dhe Forcave të Armatosura, i të gjithë institucioneve të vendit tonë me organizata dhe vende të tjera mike. “Theksoj se bashkëpunimi dhe mbështetja nga SHBA, nëpërmjet programit të reduktimit të kërcënimeve nga armët kimike, në kuadër të luftës kundër terrorizmit, inicuar dhe mbështetur nga senatorët e nderuar amerikan Noon dhe Lugar, ka qenë faktor mjaft i rëndësishëm për realizimin me sukses të këtij projekti”, u shpreh më tej zv/ministri i Mbrojtjes Karabina. Me miratimin nga Kongresi Amerikan të fondit përkatës lidhur me këtë projekt në vendin tonë filloi puna për shkatërrimin e armëve kimike. Në dhjetor 2002 u bë zbulimi i armëve kimike, të një sasie prej rreth 16 tonësh, disa prej të cilave nga më të rrezikshmet e njohura deri më tani.
Ministria e Mbrojtjes tha se procesi i shkatërrimit u realizua në 4 faza:
1. Faza e parë, deklarimi i agjentëve kimikë në OPCË, Hagë, Hollandë;
2. Faza e dytë, siguria fizike e depos me elementë shtese;
3. Faza e tretë, përgatitja e kuadrit ligjor për t’i paraprirë procesit të shkatërrimit;
4. Faza e katërt, procesi i shkatërrimit të agjentëve kimikë
Mbështetja financiare e këtij projekti është bërë nga qeveria e SHBA, ndërsa mbështetja financiare për koston e inspektimit është bërë nga qeveria zvicerane dhe qeveria greke”. Zv/ministri shqiptar falenderoi të gjithë kontribuesit në procesin e shkatërrimit të armëve kimike që ndodheshin në Shqipëri. Zyrtarë të NATO-s e kanë cilësuar asgjesimin e lëndëve kimike dhe radioaktive në Shqipëri si një proces të domosdoshëm për shkak se përqendrimi i lëndëve të tilla në raport me sipërfaqen dhe popullsinë ka qenë i madh. Më përfundimin e këtij procesi, besohet se Shqipëria ka arritur të plotësojë edhe një tjetër standard në fushën e Mbrojtjes, të kërkuar për anëtarësimin në NATO-s. Përqendrimi i madh i lëndëve kimike ushtarake shpjegohet me politikat e mbrojtjes të ndjekura nga udhëheqja e Shqipërisë gjatë viteve të regjimit komunist.